Friday, April 25, 2008

ХАМТРАН АЖИЛЛАЖ БАЙГАА ХҮМҮҮСТЭЙГЭЭ ОЙЛГОЛЦОХУЙ

GLOBAL CEO” телевизийн уралдаант нэвтрүүлгийг хийх гэж олон ч хүнээс янз янзын л юм сонсож байна даа. Сонгуульд нэрээ дэвшүүлэх бэлтгэлээ өвөрмөц аргаар цэвэрхэн хийж байна л гэнэ. Найз нарынхаа шийдэж чадахгүй байгаа асуудлуудыг шийдэж өгч байна л гэнэ. Нэг найздаа сонгуулийнх нь мөнгийг олж өгч байна л гэнэ. Гэхдээ аль нь ч бай бид төлөвлөснөө л хийгээд дуусах гэж байна. Үнэхээр үхрийн сүүлэн дээр хутга гэдэг хугацаа л үлдээд байна.

Гэвч бидэнд саад, бэрхшээл мундахгүй нь ээ. Өчигдөр бид нэвтрүүлгийг хамтран зохион байгуулж байгаа “Чингис хаан” зочид буудлаасаа гар даа бид хугацаанаасаа өмнө гэрээнээсээ гарлаа гэсэн албан бичиг хүлээж авлаа. Үнэхээр гэрээний заалтуудаа зөрчөөд хөөгдөж байгаа бол яах ч аргагүй юм биз. Гэхдээ бодит байдал энэ мөн эсэхийг эргэж харахад сонин...

Найз нараас маань олонхи нь монголчууд үнэндээ хамтарч ажиллаж чаддаггүй гэцгээж байхыг нь олонтаа сонссон ч бид хамтарч чаддаг гэдгийг харуулахыг их л хичээж байдаг юм.

Телевизийн уралдаант нэвтрүүлгийг хийж эхэлснээс хойшхи бүхий л үйлдэл маань бид хамтарч чадаж байгааг харуулж байгаа мэт байсан боловч хамгийн гол чухал түнштэйгээ хэл амаа ололцож чадахгүй хөөгдөхийг бодоход бид хамтарч ажиллаж чадахгүй байгаа бололтой. Бид хэзээ нэг хамтран ажиллаж сурах бол доо???

Wednesday, April 16, 2008

Цэцэрлэгийн эрхлэгч, багш нартай ярилцлаа

Монголын Төмөр замын хүүхдийн байгууллагын захиалгаар төмөр зам дагасан цэцэрлэгийн эрхлэгч, багш, ажилтнуудтай “Стресгүй амьдарцгаая” сэдвээр ярилцах боломж гарлаа.

Ярилцлагын үеэр бид нар бүгдээрээ үнэхээр их стресстэй байна гэж байсан хүмүүс стрессийн зэрэглэлийг тогтоох тестээр ямар ч стрессгүй амьдарч байгаа нь тогтоогдлоо. Ингээд тэд стресс гэж ойлгоод байсан зүйлээ өөрөөр харахаар боллоо.

Миний хувьд улс орны ирээдүйн эздийн суурь хүмүүжлийг тавьж өгч байгаа сургуулийн өмнөх боловсрол олгодог хүмүүс стрессгүй ажиллах нь юу юунаас чухал гэж бодож явдаг. Хүний хүн болох төлөвшлийн 70 хувь нь 7 хүртлэх насанд тогтдог болохоор бид үүнд их анхаарах ёстой.

Бид ажил хийх чадвартай, мэдлэгтэй хүн, мэргэжилтэн гээд л насанд хүрчихсэн хойно нь хүмүүсийг өөрчлөх сургах, мэргэшүүлэх тухай их ярьдаг. Харин тэр хүний бүх насны амьдралын 70 хувийг шийдддэг сургуулийн өмнөх боловсролын асуудлаар ярьдаг хүн хэд билээ?

Энэ тухай яриад ирэхээр эвэртэй туулай үзсэн мэт болдог мэргэжлийн хүмүүс ч бий. Үгүй дээ л бидэнд өнөөдөр цэцэрлэгт яваа хүүхдээ юун дээр суулгаж ямар орчинд байлгах вэ гэсэн орчны стандарт ч байхгүй шүү дээ. Үүнийг хийх тухай ярихаар мэргэжлийн хяналтын байгууллагын нөхдүүд бид үүнийг чинь хийчихсэн, одоо батлуулах л үлдээд байна гэдэг. Үнэхээр хийсэн зүйлийг нь үзэхээр 20 жилийн өмнөх бичиг баримтуудаас хуулаад тавьсан 22 хуудас материал бий нь үнэн. Даанч түүн дээр батлаад тавьчих, баталсан хойноо мөрдөөд явчихаар зүйл бараг үгүй байсан.

Бид хичнээн тансаг өндөр барилгууд бариад суурь муутай бол улсын комисст өгөхөөс өмнө нураад унадаг туршлагыг нүдээрээ үзсэн хүмүүс. Энэ алдаагаа хүн ардынхаа оюун ухаан дээр үл анзаарагдам байдлаар туршаад байгаа нь уйтай.

Улс төрийн сонгуульд . . .

Улс төрийн сонгууль гэдэг үйл явдал дөрвөн жил тутамд бид юуг илүүд үзэж байгаа, өмнөхөөсөө хэрхэн өөрчлөгдсөн бэ гэдгийг харуулах нэгэн шалгуур болоод байна гэж хэлж болно.

Ардчилсан сонгууль болохоос өмнө сонгууль өгөх насанд хүрээд аав ээжтэйгээ юунд санал өгч байгаагаа ч сайн ухааралгүй сонгуульд анх санал өгч байсан үетэй харьцуулахад өнөөдөр бүх зүйл өөр болжээ. Бүр найз нөхөд маань ч сонгогдохоор өрсөлдөж байна.

Бидэнд өөрийгөө чөлөөтэй илэрхийлчихдэг эмэгтэйчүүд хэрэгтэй байна. Манай намаас нэр дэвшээч гэсэн саналыг хэд хэд сонсоод татгалзсан хариу өгч байсан. Глобал СЕО телевизийн уралдаант нэвтрүүлэг хийгээд телевизээр гарч эхлэхэд санал тавьж байсан хүмүүсээс чи сонгуулийнхаа сурталчилгааг их өөр аргаар хийж байх шив гэхийг ч сонсож байсан. Бүр айхдаа миний дүрсийг эфирт битгий их гарга гэж найруулагчаасаа хүртэл гуйгаад авсан шүү. Сонгуульд өрсөлдөх санаагүй байгаа гэхээр үнэмшихгүй ил бус сурталчилгаа хийж байна хэмээн хардаж байсан нь ч бий.

Өчигдөр найз нартайгаа уулзлаа. Гэр бүлээрээ нөхөрлөдөг найз маань сонгуульд дэвшиж байгаа юм. Нөхрийн маань арван жилийн ангийн анд нэр дэвшигчийн сонгуулийн сурталчилгаанд ангийнхан нь өөр өөрийн чадах чинээгээр туслахаар санал санаачлага гаргаж энийгээ ч ингээд хийчихье, тэрийгээ ч тэгээд хийчихье. Би энийг нь хариуцъя, чи тэрийг нь хариуц гэж байгааг сонсоход үнэхээр бахархмаар.

Нэр дэвшиж байгаа залуугийн ярианаас сонгогчдын боловсролын түвшин хичнээн өндөр болсон тухай сонсож суулаа. Өмнөх сонгуулиудад аар саархан зүйлээр аргалчихаж болдог байсан бол өнөөдөр бид аливааг суурьтай буурьтай хийх хэрэгтэй болсон хэмээн ярьж байлаа. Үнэхээр ийм бодолтой хүмүүс төр барилцдаг бол нөгөө талаасаа өөрийнхөө амьдралыг төвхнүүлчсэн иймэрхүү залуус төр барилцвал юутай сайхан.

Таван мянганы тэртээгээс уламжлан ирсэн:

Биеэ зассан нь гэрээ засдаг

Гэрээ зассан нь төр барилцдаг

Харин төр барихаас өмнө сэтгэлээ ариусга гэсэн алдарт Кон Фу Ци-ийн сургаалийг бид Чингис хааны сургааль хэмээн өөрчилж

Биеэ засаад гэрээ зас

Гэрээ засаад төрөө зас хэмээн бүдүүнээр ойлгодогоо өөрчлөх цаг нэгэнт болжээ.

Монгол хэлээрээ зөв сайхан ярьж сурах тухай ярилцлагад оролцлоо

Эх сайхан монгол хэлээрээ ойлгогдохоор ярьж, санаагаа солилцох, мэдээлэл түнгээх тал дээр хүн бүр л нэгийг бодож явдаг болсон цаг үетэй давхцан Удирдлагын Академи ирээдүйн докторууддаа монгол хэлээрээ хэрхэн зөв найруулан харилцах тухай монгол хэлний эрдэмтэнтэй ярилцах боломж олголоо.

Ярилцлагын үеэр Буянтогтох доктор “Манайхан иргэний боловсролтой байх ёстой. Манайхан аливааг харж байгаад тэднийд тийм юм байгаа гээд л дуурайгаад аваад байх юм. Дэлхийн хөгжилтэй хөлөө нийтүүлнэ гээд л байх юм. Бид хөгжлийг нь гүйцэхгүй шүү дээ. Харин амдаж л очих хэрэгтэй. Тэгэхээр бид өөрөөр сэтгэх хэрэгтэй. Бид тэдний хийсэн бүхнийг араас нь дагаад бузар булай бүхнийг дагаж хийхийн оронд өөр маягаар өөдөөс нь амдаж гүйцэх л шаардлагатай болж байна” гэж хэлсэн санаа сэтгэлд их л ойр буулаа.

Үнэхээр бид аливааг дагаж дуурайна гэвэл суурин иргэншлийн 200 жилийн түүх, туршлагатай ард түмний хоёр зууны насыг бас наслах хэрэг гарах байх аа. Харин эрдэмтний хэлснээр амдах маягаар, өөрөөр сэтгэх нь чухал байх аа. Тийм чадалтай чадвартай залуус манайханд олон бий, бий болно гэдэгт ч итгэж байна.

Буянтогтох багшийн ярьсан санаануудаас бас нэгэн сонсууштай байсан зүйл нь үндэсний хэлнийхээ хажуугаар гадаад хэлийг чимээгүй л заах ёстой. Уг нь бид үндэснийхээ хэлийг илүү заах ёстой гэсэн санаа байлаа. Үнэхээр гадаад хэл сурах нь чухал гэдэгтэй хүн бүр санал нийлдэг ч “үндэсний хэлээ сайн мэдэх” гэсэн дөрөвхөн үгний цаана эх оронч үзлээс эхлээд монгол хүн бүрийн хүсч мөрөөдөж байдаг сайхан бүхний үр нь оршдогийг бас нэг бодууштай мэт.